Αντ. Μπέζας: "Οι Βλάχοι και οι διαλέξεις της κας Μαρίας Ευθυμίου.."! (+BINTEO)

Αντ. Μπέζας: "Οι Βλάχοι και οι διαλέξεις της κας Μαρίας Ευθυμίου.."! (+BINTEO)

Ο Φιλοπρόοδος Όμιλος Ηγουμενίτσας (ΦΟΗ) και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας διοργάνωσαν πρόσφατα, στη αίθουσα πολλαπλών χρήσεων στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας, διάλεξη της ομότιμης καθηγήτριας Ιστορίας του ΕΚΠΑ κας Μαρίας Ευθυμίου με θέμα «Κεντρικά Σημεία της Ιστορίας του Ελληνισμού». Δεν μπόρεσα να παρευρεθώ, παρακολούθησα όμως ολόκληρο το σχετικό video.

Η διάλεξη, (τετράωρης διάρκειας), ήταν εξαιρετική και αντιλαμβάνομαι ότι καθήλωσε το κοινό που γέμισε ασφυκτικά τη μικρή όπως αποδείχθηκε αίθουσα πολλαπλών χρήσεων «Σωτήρης Δάκαρης». Αντίστοιχη εκδήλωση, πραγματοποιήθηκε το ίδιο χρονικό διάστημα και στην Κόνιτσα.

Η κα Ευθυμίου έχει μια αμεσότητα στο ύφος της και αφηγείται τα ιστορικά γεγονότα σαν να αφηγείται ένα παραμύθι σε μικρά παιδιά. Αυτός ο τρόπος της τα κάνει πιο «εύπεπτα» και ευκολονόητα ιδίως απ’ αυτούς που δεν έχουν ειδικές γνώσεις. Ταυτόχρονα, στην αφήγησή της έχει ένα προσωπικό ύφος θαυμαστής απλότητας, μέσα από το οποίο μεταξύ «αστείου και σοβαρού» καταφέρνει να περιγράφει με καυστικότητα και διδακτικότητα τα «εθνικά μας ελαττώματα» και γι’ αυτό είναι σπουδαία η διαφώτιση που κάνει.

Υπάρχει όμως ένα θέμα στα όσα ισχυρίζεται για τους Βλάχους (βλέπε το σχετικό απόσπασμα από το video)... Τους χαρακτηρίζει, χωρίς να είναι, ως λαό και δηλώνει ότι από πεποίθηση δεν γράφουν τα «βλάχικα», ερχόμενη σε αντίθεση με όλους τους έγκριτους μελετητές του λεγόμενου «βλάχικου ζητήματος».

Η ανιστόρητη αυτή αναφορά γίνεται γιατί η κα Ευθυμίου κάνει μια γενική διάλεξη Ιστορίας στηριζόμενη στη βασική βιβλιογραφία και δεν περιγράφει με λεπτομέρεια τα γεγονότα, παρά μόνο όσα λένε οι αρχικές πηγές. Οι αρχικές πηγές της Βιέννης μιλούν όντως για Γραικούς και Βλάχους, αλλά αυτό δεν ισχύει και είναι ένα μεγάλο λάθος που το πληρώσαμε και εξακολουθούμε να το πληρώνουμε ακόμη ακριβά. Το «βλάχικο ζήτημα» είναι πιο περίπλοκο και θέλει ιδιαίτερη προσοχή γιατί δημιουργούνται συγκεχυμένες εντυπώσεις.

Αγνοεί ή παραλείπει την προπαγάνδα του 19ου και του 20ου αιώνα και μιλάει για τους Βλάχους αγνοώντας τις μελέτες που έγιναν την ίδια περίοδο για την καταγωγή τους. Ίσως θα πρέπει στο σημείο αυτό να μελετήσει το έργο του αείμνηστου Αχιλλέα Λαζάρου για να καταλάβει το πρόβλημα. Ή, θα πρέπει να μιλάει πιο εκτεταμένα για τους Βλάχους ή να μη μιλάει καθόλου! Αλλά το τελευταίο φαντάζομαι ότι δεν μπορεί να συμβεί αφού αναφερόμενη στους Ηπειρώτες Εθνικούς Ευεργέτες αναγκάζεται υποχρεωτικά να επανέλθει στους Βλάχους χωρίς όμως να λέει τη σωστή φράση, η οποία θα ήταν:

"Ναι, από πεποίθηση δεν έγραφαν τα βλάχικα οι βλαχόφωνοι αλλά από την πεποίθηση ότι είναι ΕΛΛΗΝΕΣ. Έγραφαν ελληνικά και δεν χρειάζονταν γραπτά τα «βλάχικα», τα οποία ελεύθερα μιλούσαν και συνεχίζουν να μιλούν ενδοοικογενειακά και ενδοκοινοτικά".

Αυτό έπρεπε να πει και θα αποστόμωνε τους πάντες! Άλλωστε, σε ποιους να υποβάλλουν γραπτά κείμενα στα βλάχικα; Στους Οθωμανούς ή στο Πατριαρχείο που ήταν υπεύθυνο για την επικοινωνία του Σουλτάνου με τους ορθόδοξους χριστιανούς και που όπως η ίδια ανέφερε, είχε ανέκαθεν ως μοναδική επίσημη γλώσσα τα ελληνικά;

Ακόμη, όταν μιλάει για τους λόγιους στη Βιέννη που επιχείρησαν να γράψουν τα «βλάχικα», θα πρέπει να αναφέρει ότι η απόπειρα αυτή έγινε με τη χρήση του ελληνικού αλφαβήτου και μόνο οι ρουμανίζοντες λόγιοι, (πράκτορες το πιθανότερο της Ρουμανίας), κατασκεύασαν το λατινο-ρουμάνικο αλφάβητο και διάφορα άλλα.

Με εκτίμηση στο επιστημονικό της κύρος θα της ζητήσω να είναι πιο προσεκτική στις αναφορές της για τους Βλάχους, κυρίως τη σημερινή εποχή, γιατί η προσπάθεια εγγραμματισμού των «βλάχικων» με λατινικούς χαρακτήρες ξεκίνησε από το εξωτερικό και όχι από τους Βλάχους της Ελλάδας, οι οποίοι στη μεγάλη τους πλειοψηφία γνωρίζουν τί ακριβώς «παίζεται» και αρνούνται να την υιοθετήσουν! 

Το γεγονός ότι υπάρχουν στο εσωτερικό της πατρίδας μας συνοδοιπόροι ξένων συμφερόντων, αποδεικνύει για ακόμη μια φορά αυτό που η ίδια διατυπώνει στις διαλέξεις της, ότι είμαστε δηλαδή ένας μοναδικός και χαρισματικός λαός αλλά με σοβαρά «εθνικά ελαττώματα» που μας στερούν τη θέση που μας αξίζει στο παγκόσμιο «γίγνεσθαι».

Είμαι βέβαιος ότι η δημιουργία λανθασμένων εντυπώσεων για τους βλαχόφωνους Έλληνες δεν είναι στις προθέσεις της, όμως αν δεν προσεγγίσει το ζήτημα με μεγαλύτερη επιστημονική τεκμηρίωση, θα δημιουργούνται, δυστυχώς, σκιές στη σημαντική προσπάθεια που κάνει!