Πόσο αθώα τελικά είναι η εξάρτησή μου; - Γράφει η Αγγελική Τζοβάρα*

Πόσο αθώα τελικά είναι η εξάρτησή μου; - Γράφει η Αγγελική Τζοβάρα*

Γράφει η Αγγελική Τζοβάρα

Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια

Προκειμένου να χαρακτηριστεί ένα άτομο εξαρτημένο θα πρέπει να χρησιμοποιεί μια ουσία όπως το αλκοόλ, τα ναρκωτικά ή να επιδίδεται σε μια συμπεριφορά όπως ο τζόγος η οποία του παρέχει κίνητρο για να επαναλάβει τη δραστηριότητα παρά τις βλαβερές συνέπειες. 

Παράλληλα, τα άτομα που παρουσιάζουν εξαρτητικές συμπεριφορές έχουν αυξημένες πιθανότητες να πάσχουν από κάποια ψυχική διαταραχή όπως κατάθλιψη ή αγχώδεις διαταραχές. 

Οι εξαρτήσεις είναι συνήθως σύνθετες καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από μειωμένο έλεγχο της χρήσης που οδηγεί αναπόφευκτα σε διαταραχή της καθημερινής λειτουργικότητας του ατόμου. Ένα άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα των εξαρτήσεων είναι ότι παρά τις δυσμενείς σωματικές ή ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες, το άτομο συνεχίζει να επιδίδεται στην παθογόνο συμπεριφορά και με την πάροδο του χρόνου η επιδίωξη των ευχάριστων αποτελεσμάτων της ουσίας ή της δραστηριότητας, μπορεί να κυριαρχεί στην καθημερινότητά του βιώνοντας σε βάθος χρόνου αίσθημα απελπισίας, αποτυχίας, ντροπή και ενοχή.

Η κλινική διάγνωση ενός εθισμού βασίζεται στην παρουσία τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

- Η χρήση της ουσία ή η δραστηριότητα συμβαίνει για μεγάλο χρονικό διάστημα

- Υπάρχει η επιθυμία να μειωθεί η χρήση αλλά ανεπιτυχώς

- Υπάρχει έντονη και ακατανίκητη επιθυμία για τη χρήση της ουσίας ή την ενασχόληση με τη δραστηριότητα

- Η χρήση της ουσίας ή η δραστηριότητα διαταράσσει τις υποχρεώσεις στην εργασία, το σχολείο ή το σπίτι

- Η χρήση της ουσίας ή η δραστηριότητα συνεχίζεται παρά τα κοινωνικά ή τα διαπροσωπικά προβλήματα που προκαλεί

- Η συμμετοχή σε σημαντικές κοινωνικές, επαγγελματικές ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες μειώνεται ή σταματά.

- Η χρήση συνεχίζεται παρά το γεγονός ότι προκαλεί ή επιδεινώνει σωματικά ή ψυχολογικά προβλήματα.

- Παρουσιάζεται ανοχή η οποία υποδηλώνεται είτε από την ανάγκη για σημαντικά αυξημένες ποσότητες της ουσίας για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος είτε από την αισθητά μειωμένη επίδραση της ίδιας ποσότητας της ουσίας

- Εμφανίζεται στέρηση που εκδηλώνεται είτε με την παρουσία φυσιολογικών συμπτωμάτων στέρησης είτε με τη λήψη της ουσίας για σχετικής ουσίας για τον αποκλεισμό τους

Λόγω του ότι ο εθισμός επηρεάζει πολλές πτυχές της λειτουργικότητας ενός ατόμου μια προσπάθεια να θεραπευτεί, εστιάζει σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής του συμπεριλαμβανομένων της οικογένειας, των εργασιακών δεξιοτήτων και της ψυχικής υγείας. Η γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία είναι ένα ευέλικτο και προσαρμοστικό εργαλείο που χρησιμοποιείται επιτυχημένα και παρουσιάζεται ως υψηλά αποτελεσματική θεραπεία στην αντιμετώπιση των εξαρτήσεων.

Η γνωσιακή συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία αποτελεί αποτελεσματική θεραπεία στην αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, αφού εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο οι σκέψεις και οι πεποιθήσεις του ατόμου επηρεάζουν την συμπεριφορά του. Η θεραπεία δίνει τη δυνατότητα να αμφισβητηθεί ο δυσλειτουργικός τρόπος σκέψης και να αλλάξει το δυσφορικό συναίσθημα που έχει ως συνέπεια συγκεκριμένες συμπεριφορές που κάνουν κακό στη ζωή το ατόμου.

*Η Αγγελική Τζοβάρα είναι ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια με έδρα την Ηγουμενίτσα, τηλ. επικοινωνίας 6983 719 069