"Επικοινωνώ με το παιδί μου βάζοντας όρια και κανόνες" - Της Κων/νας Ζιάγκου

"Επικοινωνώ με το παιδί μου βάζοντας όρια και κανόνες" - Της Κων/νας Ζιάγκου

Γράφει η ψυχολόγος και επιστημονικά υπεύθυνη του Κ.Π. ΑΡΙΑΔΝΗ Ζιάγκου Κων/να

Η οριοθέτηση έχει σημασία για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού. Τα παιδιά χρειάζεται να μάθουν να ελέγχουν την συμπεριφορά τους και να τηρούν ορισμένους κανόνες, ώστε να προστατεύουν τον εαυτό τους αλλά και να μπορούν να συμβιώνουν με άλλους ανθρώπους.

Ένα παιδί χωρίς όρια μπερδεύεται, νιώθει φόβο και ανασφάλεια.

Εάν όμως ζει σε ένα περιβάλλον όπου οι κανόνες εφαρμόζονται με συνέπεια και σταθερότητα το παιδί νιώθει πως ο κόσμος του είναι στέρεος και ασφαλής διότι αντιλαμβάνεται πως οι γονείς του είναι ικανοί να το φροντίσουν και να το προστατεύσουν, να αναλάβουν την ευθύνη για την ζωή του.

Συχνά συμβαίνει οι γονείς να έχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με την ανατροφή και τα “πρέπει” των παιδιών τους. Το να προσυμφωνήσουν μεταξύ τους για τους κανόνες που και οι δύο από κοινού θα εφαρμόζουν είναι πολύ χρήσιμο για το παιδί. Σε αντίθετη περίπτωση, το παιδί θα βρεθεί στην δυσάρεστη θέση να είναι ανάμεσα από τους γονείς και να μπερδευτεί. Σε μια τέτοια στάση των γονέων, είναι σίγουρο πως το παιδί θα εκμεταλλευτεί την ευκαιρία, θα συνταχθεί με τον γονέα που είναι ο υποχωρητικός με στόχο να σπάσει τα όρια.

Είναι γεγονός πως είναι στη φύση του παιδιού να εναντιωθεί στα όρια ιδίως στην προσχολική ηλικία, 3-6 ετών όπου η ανάπτυξή του είναι ραγδαία σε όλους τους τομείς. Είναι μια ηλικία όπου το παιδί αρχίζει να παίρνει πρωτοβουλία, έχει την ανάγκη να αυτονομηθεί κι αυτό φέρνει μια τάση για άρνηση στους κανόνες και στις εντολές των γονέων, λέει συνέχεια “όχι” και αρνείται να συμμορφωθεί. Είναι η πρώτη φορά που το παιδί προβάλλει έντονα το εγώ του απέναντι στους γονείς και γενικά στους ενήλικες. Αυτή είναι μια φάση όπου οι γονείς χρειάζεται να κατανοήσουν αυτή την ανάγκη και να την στηρίξουν. Αυτό δεν σημαίνει πως θα γίνουν υπερβολικά ελαστικοί, αντιθέτως χρειάζεται να τηρούν τα όρια τα οποία είναι απαραίτητα για την αυτονόμηση.

Τι είναι όρια και πως βάζουμε όρια;

Τα όρια είναι οι κανόνες που θέτουν οι γονείς σχετικά με τον ύπνο, την διατροφή, τα παιχνίδια, το διάβασμα, την τηλεόραση, τις σχέσεις με τις άλλους, την αρνητική συμπεριφορά

Πριν επιχειρήσουμε να θέσουμε όρια στην συμπεριφορά του παιδιού μας χρειάζεται να δούμε τον τρόπο που επικοινωνούμε με το παιδί μας και ποια είναι η σχέση μας μαζί του.

Για να έχουμε μια καλή και αποτελεσματική επικοινωνία χρειάζεται:

-να είμαστε ξεκάθαροι για αυτό που ζητάμε, να κοιτάμε το παιδί στα μάτια και να υπάρχει συμφωνία σε αυτό που λέμε και στην γλώσσα του σώματος, στο ύφος μας, και στον τόνο της φωνής μας. Να είμαστε σοβαροί, σταθεροί και ήρεμοι.

-Να τηρούμε την αρχή του “εδώ και τώρα”. Η επικοινωνία με το παιδί χρειάζεται να είναι εστιασμένοι στο τώρα, στην δεδομένη στιγμή, χωρίς αναφορές στο παρελθόν (και την περασμένη φορά τα ίδια έκανες), στο μέλλον( δεν θα αλλάξεις ποτέ..) και γενικεύσεις(πάντα τα ίδια κάνεις..).

Δεν υιοθετούμε αρνητικές συμπεριφορές όπως: δεν διατάζουμε το παιδί, δεν ηθικολογούμε, δεν παρακαλάμε, δεν αλλάζουμε θέμα, δεν το δωροδοκούμε.

-Πριν βιαστούμε να το συμβουλέψουμε, να το κρίνουμε ή να το τιμωρήσουμε δίνουμε χώρο να κατανοήσουμε αυτό που έχει να μας πει, να δούμε πως νιώθει και να του παρέχουμε ένα είδος καθρέφτη, στον οποίο θα μπορεί να δει τον εαυτό του.

-Όταν τα όρια δεν τηρούνται οι συνέπειες να είναι άμεσες και σχετικές με ότι έγινε. Τα όρια είναι ένα δύσκολο κεφάλαιο στην ζωή των γονέων, χρειάζεται υπομονή και σταθερότητα αλλά κυρίως στην αρχή μέχρι το νερό να μπει στο αυλάκι. Στη συνέχεια οι γονείς θα απολαύσουν μια πιο ήρεμη και εύκολη καθημερινότητα.

Και μην ξεχνάμε πως ένα παιδί μιμείται, μαθαίνει από αυτό που βλέπει να κάνουν οι γονείς και όχι αυτό που λένε.

Σε περιπτώσεις που η συμπεριφορά ενός παιδιού δυσκολεύει ιδιαίτερα το γονιό, είναι πολύ έντονη και του προκαλεί ανησυχία καλό είναι να ζητήσει την βοήθεια ενός ειδικού.