Σούλι: Το πιο γερό θεμέλιο της επανάστασης του '21 - Του Βαγγέλη Τσιρώνη

Σούλι: Το πιο γερό θεμέλιο της επανάστασης του '21 - Του Βαγγέλη Τσιρώνη

Είπα σήμερα να πετάξω για λίγο νοερά, ξανά στο Σούλι. Κοντά στους σταυραετούς εκείνους που μας δίδαξαν με το παράδειγμά τους το πιο ωραίο αγαθό του ανθρώπου: τον αγνό έρωτα για την Ελευθερία. Μπας κι έτσι γλυτώσω από τον ανομολόγητο βόρβορο και ζόφο των αχρείων ασελγών και βιαστών, που μας κατακλύζουν καθημερινά και πληγώνουν την ψυχή μου -και την ψυχή σας, είμαι σίγουρος.

Πώς αλλιώς να το αντέξω…

Θα μείνω λοιπόν μόνο σε μια μεγαλειώδη απάντηση του αρχηγού τότε των Σουλιωτών Λάμπρου Τζαβέλα προς τον Αλή Πασά που δόθηκε το 1792. Ήταν λίγες μέρες μετά την «μπαμπεσιά» του Αλή προς τους Σουλιώτες τους οποίους είχε καλέσει δήθεν σε βοήθεια εναντίον του εχθρού του πασά του Αργυροκάστρου. (Τότε ο Αλής αιχμαλώτισε το γιο του Λάμπρου Φώτο και άλλα 70 παλικάρια).

Την παραθέτω αυτούσια:

"Αλι πασια,

Χαίρομαι όπου εγέλασα έναν δόλιον, είμαι δω να διαφεντεύσω την πατρίδα μου εναντιον εις εναν κλεπτην. Ο υιος μου θελει αποθανει εγω ομως απελπιστως θελω τον εκδικεισω πριν να αποθανω.

Καπιοι Τουρκοι, καθως εσενα, θελουν ειπουν οτι ειμαι ασπλαχνος πατερας μετο να θυσιασω τον υιον μου δια τον εδικον μου λυτρωμον.

Αποκρινομαι, οτι εαν εσυ παρης το Βουνον (σ.σ. το Σούλι) θελης σκοτοσης τον υιον μου με το επιλιπον της φαμελειας μου και τους συνπατριοτες μου, τοτες δεν θα μπορεσω να εκδικησω τον θανατον του, αμη αν νικησωμεν, θελει εχω και άλλα πειδια, η γενεκα μου ηναι νεα.

Εαν ο υιος μου νεος, καθως ηναι δεν μενει ευχαριστημενος να θυσιαστη δια την πατρίδα του, αυτος δεν είναι αξιος να ζηση και να εγνωριζεται ως υιος μου.

Προχορησε απιστε ειμαι ανυπομονος να εκδικηθω.

Εγω ο ομοσμενος εχθρος σου

Καπιταν Τζιαβελλας»

Τέτοια πατριωτικά λόγια μόνο με άλλες δύο ανάλογες ιστορικές στιγμές της Ελλάδας μπορούν να παραβληθούν.

Η πρώτη είναι η πασίγνωστη απάντηση του βασιλιά των Σπαρτιατών Λεωνίδα που δόθηκε στους κήρυκες του βασιλιά των Περσών Ξέρξη, όταν εκείνος ζήτησε την παράδοση των όπλων των αμυνομένων Ελλήνων στο στενό των Θερμοπυλών το 480 π.Χ.: «Μολών λαβέ»!

Η δεύτερη είναι η απάντηση του τελευταίου αυτοκράτορα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας Κωνσταντίνου ΙΑ΄του Παλαιολόγου στον Μωάμεθ Β τον Κατακτητή στα 1453 μ. Χ.: «…το δὲ τὴν πόλιν σοι δοῦναι, οὔτ’ ἐμόν ἐστιν οὔτ’ ἄλλου τῶν κατοικούντων ἐν ταύτῃ· κοινῇ γὰρ γνώμῃ πάντες αὐτοπροαιρέτως ἀποθανοῦμεν καὶ οὐ φεισόμεθα τῆς ζωῆς ἡμῶν».

Και στις τρεις περιπτώσεις τα λόγια δεν έμεινα μόνον λόγια. Έγιναν πράξεις. Πράξεις που χαράχτηκαν βαθιά στην Ιστορίας μας για την οποία είμαστε περήφανοι ως Έλληνες.

Ειδικά τα λόγια του Σουλιώτη «καπετάνιου», και καθώς διανύομε την επέτειο για τα 200 χρόνια από την έκρηξη της εθνικής μας παλιγγενεσίας, θα τολμούσα να πω πως αποτελούν έναν γερό θεμέλιό της.

(Για να μην πνιγούμε στα βρομόνερα των βόθρων που ξεχείλισαν και κυλούν ολόγυρά μας χωρίς να πάρουμε χαμπάρι…)

Βαγγέλης Τσιρώνης

Φιλόλογος - Συγγραφέας